Vrijwilliger aan het woord in de ArcheoHotspot Nijmegen: Robin Hoeks

Hoi beste lezer! Mijn naam is Robin Hoeks en sinds de opening van de Nijmeegse ArcheoHotspot ben ik daar actief als vrijwilliger. Afgelopen zomer ben ik daarnaast afgestudeerd aan de onderzoeksmaster geschiedenis van de Radboud Universiteit. Tijdens mijn studie heb ik een grote interesse opgedaan voor het ‘aan de man brengen’ van geschiedenis, zo heb ik gewerkt op het grote project ‘Nijmegen Graaft!’ in het voorjaar van 2014 en schrijf ik tegenwoordig regelmatig populairwetenschappelijke artikelen. Toen ik de oproep voor vrijwilligers van de ArcheoHotspot zag aarzelde ik dus ook geen moment!

Wat me met name aanspreekt in het concept van de ArcheoHotspots is de fysieke interactie die mensen met het verleden kunnen hebben: in Nijmegen gaan we elke week weer om met aardewerken amforen, kruiken, bekers en andere overblijfselen die ooit door een Romeinse Nijmegenaar/Nijmeegse zijn aangeraakt. Liet deze het misschien per ongeluk vallen, waarna een Latijnse krachtterm volgde? Wat dat betreft heeft de archeologie een groot voordeel op ‘gewone’ geschiedenis!

Ik mag hier ook het gebouw, het vreemde maar prachtige ‘Gelders Archeologisch Centrum G. M. Kam’ niet buiten beschouwing laten. Het werd gebouwd in opdracht van een man - Gerard Marius Kam (1836 - 1922) - die een minstens even grote interesse in het Nijmeegse Romeinse verleden had als de mensen die er nu in werken. Toen zijn eigen koetshuis zijn verzameling spullen niet meer kon huisvesten, liet hij Oscar Leeuw (1866 - 1944), die ook de Vereeniging ontwierp, het huidige gebouw ontwerpen.

In dat gebouw begonnen we in juli dus aan het eerste onderzoek. Hierin passeerden een hoop scherven uit Romeins Nijmegen, in dit geval de stad Ulpia Noviomagus, de revu. Het leuke aan dit onderzoek vond ik deze grote variatie aan soorten aardewerk: van kleine bekertjes tot grote wrijfschalen, alles kwam voorbij. De reactie van de bezoekers, vaak nieuwsgierige buurtbewoners, maakten het ook erg tof.

Inmiddels is dit onderzoek afgesloten en zijn we begonnen aan een tweede onderzoek naar een Romeinse kelder. De kelder werd gevonden in de buurt van het huidige museum Het Valkhof en bevatte een grote hoeveelheid scherven van amforen: grote, lompe kruiken die werden gebruikt voor het transport van bulkgoederen zoals wijn en graan. Waarschijnlijk dateert de kelder uit het begin van de eerste eeuw na Chr., toen de Romeinen net in onze streken waren gearriveerd. Wie weet was het de persoonlijke voorraad van een wijnliefhebber? Of misschien de inventaris van een winkel?

Wij proberen nu in elk geval alle scherven bij elkaar te zoeken, om weer tot complete amforen te komen, een heel gepuzzel! Hoewel het puzzelen soms frustreert, geeft het enorm veel voldoening als je, langzaam maar zeker, een amfoor weer aan elkaar kan lijmen en de grootte ervan echt kan ervaren. Ik zou dan ook iedereen aanraden een keer langs te komen en mee te puzzelen! Ik, of een van de andere vrijwilligers zullen je graag van alles over het onderzoek, het gebouw en de (Nijmeegse) archeologie vertellen.